سلول های B با استراتژی دوگانه خطرناک سرطان کبد را ترویج می کنند

بیماری کبد چرب التهابی (NASH، استئاتوهپاتیت غیر الکلی) و سرطان کبد ناشی از آن توسط سلول های T خود تهاجمی ایجاد می شود. اکنون دانشمندان مرکز تحقیقات سرطان آلمان (DKFZ) نشان می‌دهند که پشت این رفتار مخرب چیست. هم در موش ها و هم در انسان های مبتلا به NASH، تعداد سلول های B فعال شده در دستگاه گوارش افزایش یافته است.

سلول های B با یک استراتژی دوگانه باعث ایجاد سرطان کبد می شوند: از طریق تماس مستقیم سلول با سلول، سلول های T خود تهاجمی را فعال می کنند. علاوه بر این، سلول‌های B آنتی‌بادی‌های کلاس IgA تولید می‌کنند که سلول‌های ایمنی خاص را فعال می‌کنند و در نتیجه باعث ایجاد فیبروز کبدی می‌شوند. وقتی سلول‌های B خاموش می‌شوند، التهاب و فیبروز در موش‌ها پسرفت می‌کند و تومورهای کبدی کمتر و کوچک‌تر ایجاد می‌شوند.

سرطان کبد چهارمین علت مرگ ناشی از سرطان در سراسر جهان است. این بیماری در اثر التهاب مزمن ایجاد می شود، به عنوان مثال، عفونت های ویروسی یا سوء مصرف الکل. اغلب اوقات، سبک زندگی ناسالم نیز علت اصلی آن است: کالری زیاد، ورزش کم و وزن بیش از حد بدن منجر به کبد چرب می شود. این به نوبه خود می تواند منجر به التهاب غیر الکلی کبد شود که به نام NASH نیز شناخته می شود، یک بستر واقعی برای رشد سرطان کبد.

Mathias Heikenwälder از مرکز تحقیقات سرطان آلمان، متخصص در ارتباط بین التهاب مزمن و سرطان کبد، می‌گوید: «در سراسر جهان، کبد چرب و NASH ابعاد همه‌گیر را به خود می‌گیرند. اخیراً یک تیم تحقیقاتی به رهبری او دریافتند که NASH توسط سلول‌های T خود تهاجمی هدایت می‌شود که باعث آسیب بافت التهابی و حتی توسعه سرطان در کبد می‌شوند.

چه چیزی باعث می شود سلول های T به این شیوه مخرب رفتار کنند؟ چندین یافته تجربی نشان می دهد که سلول های B تولید کننده آنتی بادی های کلاس IgA در این فرآیند نقش دارند. تیم Heikenwälder این سوء ظن را در یک مطالعه اخیر بر روی موش ها بررسی کردند.

در موش‌هایی که از رژیم غذایی پرچرب تغذیه می‌شوند، بیماری التهابی کبد ایجاد می‌شود – دقیقاً مانند انسان – و حیوانات اغلب به سرطان سلول‌های کبدی مبتلا می‌شوند. در مقابل، موش هایی که از نظر ژنتیکی قادر به تولید سلول های B نیستند، تحت یک رژیم غذایی به این بیماری مبتلا نمی شوند. در کبد موش‌هایی که از NASH رنج می‌برند، محققان تعداد سلول‌های B فعال شده را افزایش دادند.

سلول‌های B به دو طریق تأثیر فاجعه‌بار خود را بر روی کبد اعمال می‌کنند: در روده کوچک، سلول‌های T را تحریک می‌کنند تا از طریق تماس مستقیم سلول-سلول، رفتار خود تهاجمی داشته باشند. محققان همچنین زمانی که سلول‌های B را از موش‌های NASH همراه با سلول‌های CD8 T از یک حیوان سالم آوردند، توانستند این را در ظرف کشت بازتولید کنند.

علاوه بر این، ایمونوگلوبولین A (IgA) تولید شده توسط سلول های B، گروه دیگری از سلول های ایمنی به نام ماکروفاژها را فعال می کند که گیرنده های IgA ویژه ای را روی سطح خود حمل می کنند. ماکروفاژهای فعال شده تغییرات فیبروتیک در کبد را تشدید می کنند. اگر سلول های B با یک آنتی بادی خاص در حیوانات مبتلا به NASH خاموش شوند، هم التهاب ناشی از سلول های T خودرأکتیو و هم فیبروز پس می رود.

تیم Heikenwälder همچنین نمونه‌های بافت افرادی را که برای کاهش وزن (“جراحی چاقی”) روی دستگاه گوارش انجام شده بودند، مورد بررسی قرار دادند. یافته ها به شدت شبیه موش هایی بود که از NASH رنج می بردند: در مقایسه با افراد سالم، بافت بیماران NASH به طور قابل توجهی حاوی سلول های B بیشتر، سطوح IgA بالاتر و تعداد بیشتری از ماکروفاژهای فعال بود.

Mathias Heikenwälder می گوید: «نتایج به وضوح به ما نشان می دهد که سلول های B و همچنین IgA برای هدایت آبشار پاتولوژیک در ایجاد سرطان کبد مورد نیاز هستند.

“خوب این است که این نتایج راه‌های جدیدی را برای قطع پیشگیرانه این آبشار سرطان‌زا به ما نشان می‌دهد: اگر سلول‌های B را با آنتی‌بادی‌ها خاموش کنیم، علائم NASH کاهش می‌یابد و حیوانات کانون‌های سرطانی کمتر و کوچک‌تری پیدا می‌کنند. خوشبختانه، داروهای تایید شده در حال حاضر وجود دارد که فعال سازی سلول های B را سرکوب می کند و احتمالاً می تواند NASH را در انسان و در نتیجه سرطان کبد را نیز متوقف کند. با این حال، هنوز هیچ نتیجه ای از مطالعات انسانی در این مورد وجود ندارد.

این مطالعه در نشریه منتشر شده است مجله کبد شناسی.