سازمان ملل چه می تواند بکند؟ به 5 سوال شما پاسخ داده شد |

در اینجا در اخبار سازمان ملل، ما به بررسی منشور سازمان ملل متحد پرداخته‌ایم تا پاسخ‌هایی را که ممکن است به دنبال آن هستید به شما بدهیم.

آیا شورای امنیت می تواند جلوی جنگ را بگیرد؟

خب، ابتدا اجازه دهید ماموریت آن را مرور کنیم.

وظایف و اختیارات شورای امنیت در منشور سازمان ملل متحد، سند تأسیسی سازمان تعیین شده است. در 26 ژوئن 1945 در سانفرانسیسکو در پایان کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد سازمان های بین المللی امضا شد و در 24 اکتبر 1945 لازم الاجرا شد.

شورای امنیت متشکل از 15 عضو – پنج کرسی دائمی متعلق به چین، فرانسه، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده، با 10 کرسی غیردائم که از طریق انتخابات در میان سایر کشورهای عضو سازمان ملل متحد چرخش می‌کنند – نهادی است که مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین المللی به او اعطا شد. در تعیین وجود تهدیدی برای صلح، نقض صلح یا اقدام تجاوزکارانه رهبری می کند.

چیزی که ممکن است ندانید این است که قبل از سال 1965، شورای امنیت از 11 عضو تشکیل شده بود که شش عضو آن غیردائم بودند. گسترش به 15 عضو پس از اصلاح ماده 23 (1) منشور از طریق تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد (A/RES/1991(XVIII)) رخ داد.

اگرچه هنوز حدود 60 کشور عضو سازمان ملل متحد وجود دارند که هرگز در شورای امنیت حضور نداشته اند، اما همه اعضای سازمان ملل متحد طبق ماده 25 منشور موافق هستند که تصمیمات اتخاذ شده توسط شورا را بپذیرند و اجرا کنند. به عبارت دیگر، اقدامات شورا برای همه کشورهای عضو سازمان ملل الزام آور است.

هنگام برخورد با بحران ها، شورا با هدایت منشور سازمان ملل متحد، شورای امنیت می تواند چندین گام بردارد.

شورا می‌تواند طبق فصل ششم منشور از طرف‌های اختلاف بخواهد تا آن را از راه‌های مسالمت‌آمیز حل و فصل کنند و روش‌های تعدیل یا شرایط حل و فصل را توصیه کنند. همچنین می‌تواند ارجاع اختلافات را به دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ)، که به طور گسترده به عنوان «دادگاه جهانی» شناخته می‌شود و ارگان قضایی اصلی سازمان ملل متحد، مقر آن در لاهه در هلند، توصیه کند.

در برخی موارد، شورای امنیت ممکن است بر اساس فصل هفتم منشور عمل کند و به تحمیل تحریم‌ها متوسل شود یا حتی می‌تواند به عنوان آخرین راه‌حل، زمانی که ابزار صلح‌آمیز حل اختلاف به پایان رسیده است، استفاده از زور توسط کشورهای عضو، ائتلاف‌ها را مجاز کند. کشورهای عضو یا عملیات صلح مجاز سازمان ملل برای حفظ یا بازگرداندن صلح و امنیت بین المللی.

مهمتر از همه، اقدامات لازم برای اجرای تصمیمات شورای امنیت برای حفظ صلح و امنیت بین المللی باید توسط همه اعضای سازمان ملل متحد یا توسط برخی از آنها، همانطور که شورای امنیت ممکن است طبق فصل هفتم تعیین کند، اتخاذ خواهد کرد.

اولین باری که شورا اجازه استفاده از زور را صادر کرد در سال 1950 بر اساس آنچه به عنوان یک اقدام اجباری نظامی نامیده می شد، برای تضمین خروج نیروهای کره شمالی از جمهوری کره بود.

“قدرت وتو” چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد؟

روند رأی گیری در شورای امنیت بر اساس ماده 27 منشور سازمان ملل متحد هدایت می شود که مقرر می دارد هر یک از اعضای شورا دارای یک رأی هستند.

هنگام تصمیم گیری در مورد “موضوعات رویه ای”، نه عضو باید برای اتخاذ تصمیم رای مثبت دهند. در سایر موارد، رأی مثبت نه عضو «شامل آرای موافق اعضای دائم» ضروری است.

به عبارت دیگر، رای منفی هر یک از پنج کشور دائمی (چین، فرانسه، فدراسیون روسیه، بریتانیا یا ایالات متحده) می‌تواند مانع از تصویب هرگونه پیش‌نویس قطعنامه مرتبط با موضوعات اساسی توسط شورا شود.

از سال 1946، هر پنج عضو دائمی – که به طور گسترده به عنوان “P5” شناخته می شود – در یک زمان یا آن زمان از حق وتو در مورد موضوعات مختلف استفاده کرده اند. تا به امروز، تقریباً 49 درصد از وتوها توسط اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و پس از آن فدراسیون روسیه اعمال شده بود (عضویت اتحاد جماهیر شوروی در سازمان ملل متحد، از جمله در شورای امنیت، توسط فدراسیون روسیه ادامه یافت). 29 درصد توسط ایالات متحده، 10 درصد توسط بریتانیا، و شش درصد توسط چین و فرانسه.

اطلاعات بیشتر در مورد حق وتو در شوراهای امنیت از سال 1946 در اینجا بیابید.

آیا وقتی شورای امنیت قادر به تصمیم گیری در مورد توقف جنگ نیست، مجمع عمومی می تواند وارد عمل شود؟

بر اساس قطعنامه 377A (V) مجمع عمومی در سال 1950، که به طور گسترده به عنوان “اتحاد برای صلح” شناخته می شود، اگر شورای امنیت نتواند به دلیل عدم اتفاق آرا بین پنج عضو دائمی خود که دارای حق وتو هستند اقدام کند، مجمع این اختیار را دارد که برای اقدامات جمعی برای حفظ یا بازگرداندن صلح و امنیت بین المللی به اعضای گسترده تر سازمان ملل توصیه هایی ارائه کند.

برای مثال. در اغلب موارد، شورای امنیت تعیین می کند که چه زمانی و در کجا عملیات صلح سازمان ملل باید مستقر شود، اما از نظر تاریخی، زمانی که شورا قادر به تصمیم گیری نبود، مجمع عمومی این کار را انجام داده است. به عنوان مثال، مجمع عمومی در سال 1956 اولین نیروی اضطراری سازمان ملل (UNEF I) را در خاورمیانه تأسیس کرد.

بعلاوه، مجمع عمومی می تواند در صورت درخواست 9 عضو شورای امنیت یا اکثریت اعضای مجمع، در یک جلسه ویژه اضطراری تشکیل جلسه دهد.

مجمع عمومی تا به امروز 11 جلسه ویژه اضطراری برگزار کرده است (8 مورد از آنها توسط شورای امنیت درخواست شده است).

اخیراً، در 27 فوریه 2022، شورای امنیت، با توجه به اینکه عدم اتفاق آرا اعضای دائمی آن مانع از انجام مسئولیت اصلی خود برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی شده بود، تصمیم گرفت یک جلسه فوق‌العاده ویژه را دعوت کند. مجمع عمومی در قطعنامه 2623 (2022).

در نتیجه، در 1 مارس 2022، مجمع عمومی، در جلسه اضطراری، قطعنامه‌ای را تصویب کرد که به موجب آن «تجاوز فدراسیون روسیه به اوکراین در نقض ماده 2 (4) منشور را ابراز تأسف کرد و از روسیه خواست. فدراسیون فوراً استفاده از زور علیه اوکراین را متوقف می کند و تمام نیروهای نظامی خود را به طور کامل و بدون قید و شرط از خاک اوکراین در داخل مرزهای شناخته شده بین المللی خود خارج می کند.

با این حال، برخلاف قطعنامه های شورای امنیت، قطعنامه های مجمع عمومی غیرالزام آور هستند، به این معنی که کشورها موظف به اجرای آن نیستند.

آیا می توان عضویت یک کشور در سازمان ملل را لغو کرد؟

ماده 6 منشور به شرح زیر است:

عضو سازمان ملل متحد که اصول مندرج در این منشور را دائماً نقض کرده باشد، بنا به توصیه شورای امنیت می تواند توسط مجمع عمومی از سازمان اخراج شود.

چنین چیزی در تاریخ سازمان ملل هرگز اتفاق نیفتاده است.

ماده 5 تعلیق یک کشور عضو را مقرر می دارد:

عضو سازمان ملل متحد که شورای امنیت علیه آن اقدام پیشگیرانه یا اجباری انجام داده است، ممکن است به پیشنهاد شورای امنیت از اعمال حقوق و امتیازات عضویت توسط مجمع عمومی تعلیق شود. استفاده از این حقوق و امتیازات ممکن است توسط شورای امنیت اعاده شود.

تعلیق یا اخراج یک کشور عضو از سازمان توسط مجمع عمومی بنا به توصیه شورا انجام می شود. چنین توصیه ای مستلزم رای موافق اعضای دائم شورای امنیت است.

اعضای دائمی شورا تنها می توانند از طریق اصلاحیه منشور سازمان ملل، همانطور که در فصل هجدهم آمده است، حذف شوند، مگر اینکه با اخراج یا تعلیق خود موافقت کنند.

با این حال، سازمان ملل اقداماتی را علیه برخی کشورها برای پایان دادن به بی عدالتی های بزرگ انجام داده است. یکی از نمونه‌های آن مربوط به آفریقای جنوبی و مشارکت سازمان جهانی در مبارزه جهانی علیه آپارتاید، با جلب توجه جهانیان به غیرانسانی بودن نظام، مشروعیت بخشیدن به مقاومت مردمی، ترویج اقدامات ضد آپارتاید توسط سازمان‌های دولتی و غیردولتی است. تحریم تسلیحاتی و حمایت از تحریم نفتی و تحریم آپارتاید در بسیاری از زمینه ها.

در طول مسیر پایان دادن به آپارتاید، شورای امنیت در سال 1963 یک تحریم تسلیحاتی داوطلبانه علیه آفریقای جنوبی وضع کرد و مجمع عمومی از پذیرش اعتبارنامه این کشور از سال 1970 تا 1974 خودداری کرد. به دنبال این ممنوعیت، آفریقای جنوبی در ادامه رسیدگی ها شرکت نکرد. مجلس تا پایان آپارتاید در سال 1994.

“دفترهای خوب” دبیرکل چیست؟

نقش دبیر کل به عنوان یک بازیگر مهم صلح ساز از طریق تمرین گسترده تکامل یافته است. دامنه فعالیت های انجام شده توسط دبیرکل شامل دفاتر خوب، میانجیگری، تسهیل، فرآیندهای گفتگو و حتی داوری بوده است.

یکی از حیاتی‌ترین نقش‌هایی که دبیرکل ایفا می‌کند، استفاده از «دفاتر خوب» او (تاکنون در تاریخ ۷۵ ساله سازمان، همه ۹ دبیرکل مرد بوده‌اند) است – اقداماتی که به‌طور عمومی و خصوصی انجام می‌شود. بر اساس استقلال، بی طرفی و یکپارچگی، و قدرت دیپلماسی آرام، برای جلوگیری از بروز، تشدید یا گسترش اختلافات بین المللی.

در عمل، این بدان معناست که یک رئیس سازمان ملل می تواند از اختیارات، مشروعیت و تخصص دیپلماتیک تیم ارشد خود برای دیدار با سران کشورها و سایر مقامات و مذاکره برای پایان دادن به اختلافات بین طرف های درگیر استفاده کند.

در پایان ماه مارس، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، استفاده از خدمات خوب خود را مورد استناد قرار داد و از مارتین گریفیتس، معاون دبیرکل، هماهنگ‌کننده امداد اضطراری سازمان ملل خواست تا امکان آتش‌بس بشردوستانه با روسیه و اوکراین و سایر موارد را بررسی کند. کشورهایی که به دنبال یافتن راه حل صلح آمیز برای جنگ هستند.