در یک کشف غیرمنتظره، محققان مرکز پزشکی دانشگاه جورج تاون آنچه را که به نظر می رسد یک نقص عروقی مهم در بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون متوسط شدید شناسایی کرده اند. این یافته می تواند به توضیح یک نتیجه قبلی از همان مطالعه کمک کند، که در آن داروی نیلوتینیب توانست در دراز مدت افت حرکتی و غیرحرکتی (شناخت و کیفیت زندگی) را متوقف کند.
محققان میگویند که یافتههای آنها در مطالعهای که در 12 نوامبر 2021 منتشر شد، به تفصیل آمده است ژنتیک مغز و اعصاب، نشان می دهد که دیواره رگ های خونی به نام سد خونی مغزی، که معمولاً به عنوان یک فیلتر حیاتی برای محافظت از مغز در برابر سموم و همچنین اجازه عبور مواد مغذی برای تغذیه آن عمل می کند، در برخی از بیماران پارکینسونی به درستی کار نمی کند: سموم را از بدن منع می کند. از مغز خارج می شود و از ورود مواد مغذی مانند گلوکز جلوگیری می کند. شاید حتی آسیبرسانتر، سد ناکارآمد به سلولها و مولکولهای التهابی از بدن اجازه میدهد وارد مغز شوند و به مغز آسیب برسانند.
نویسنده ارشد این مطالعه، Charbel Moussa، MBBS، PhD، مدیر برنامه اعصاب ترجمه مرکز پزشکی، می گوید: این تحقیق، اولین مطالعه طولی برای استفاده از چنین ژنومیک های پیشرفته ای است که اکنون هدف جدیدی را برای مداخله درمانی در بیماری پارکینسون در اختیار محققان قرار می دهد.
این کشف جدید از قسمت دوم یک کارآزمایی بالینی فاز دوم حاصل شده است که نسل بعدی توالی ژنوم کامل مایع مغزی نخاعی 75 بیمار پارکینسون را قبل و بعد از درمان با داروی لوسمی، نیلوتینیب یا دارونما، نشان می دهد.
این مطالعه 27 ماه به طول انجامید. کارآزمایی اولیه دوسوکور بود و بیماران بهمدت 12 ماه به دوز دارونما یا 150 میلیگرم یا 300 میلیگرم نیلوتینیب تقسیم شدند. بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون شدید بودند. همه آنها با استاندارد بهینه مراقبت درمان شدند و بسیاری (30٪) از پیچیده ترین درمان های ممکن مانند تحریک عمیق مغز نیز استفاده کردند. بخش دوم مطالعه از یک طرح تطبیقی استفاده کرد و همه شرکتکنندگان یک دوره 3 ماهه تخلیه دارو قبل از تصادفیسازی مجدد به 150 میلیگرم یا 300 میلیگرم برای 12 ماه دیگر داشتند. پس از 27 ماه، نیلوتینیب بی خطر بود و بیمارانی که نیلوتینیب دریافت کردند افزایش وابسته به دوز دوپامین را نشان دادند، ماده شیمیایی که در نتیجه تخریب نورون ها از دست رفت.
موسا میگوید: «به نظر میرسد که nilotinib کاهش حرکتی و غیرحرکتی را در بیمارانی که 300 میلیگرم دوز بالاتر مصرف میکردند، متوقف کرد. نتایج بالینی این مطالعه در Movement Disorders در مارس 2021 منتشر شد.
بخش فعلی این مطالعه که به تازگی منتشر شده است، مایع مغزی نخاعی بیماران را از طریق اپی ژنومیک بررسی می کند، که یک تجزیه و تحلیل سیستماتیک از وضعیت جهانی بیان ژن در ارتباط با نتایج بالینی ادامه دارد. تجزیه و تحلیل جدید به توضیح یافته های بالینی کمک می کند.
نیلوتینیب پروتئینی (DDR1) را غیرفعال کرد که توانایی سد خونی مغز را برای عملکرد صحیح از بین می برد. هنگامی که DDR1 مهار شد، حمل و نقل طبیعی مولکولها به داخل و خارج از فیلتر مغز از سر گرفته شد و التهاب به حدی کاهش یافت که دوپامین، انتقالدهنده عصبی که در فرآیند بیماری تخلیه میشود، دوباره تولید شد.
موسا و تیمش مدتهاست که روی اثراتی که نیلوتینیب (Tasigna) ممکن است بر تخریب عصبی، از جمله بیماریهای آلزایمر و پارکینسون داشته باشد، کار کردهاند. این دارو در سال 2007 برای لوسمی میلوژن مزمن (CML) تایید شد، اما موسا استدلال کرد که مکانیسم اثر آن ممکن است به مغز کمک کند تا سمومی را که در مغز بیماران مبتلا به اختلالات عصبی ایجاد میشود، از بین ببرد.
موسا توضیح میدهد: «نیلوتینیب نه تنها برای از بین بردن پروتئینهای سمی بد روی سیستم دفع زبالههای مغز میچرخد، بلکه به نظر میرسد سد خونی مغزی را نیز ترمیم میکند تا به این مواد زائد سمی اجازه خروج از مغز و اجازه ورود مواد مغذی را بدهد». به طور کلی اعتقاد بر این است که بیماری پارکینسون شامل کمبود میتوکندری یا انرژی است که می تواند ناشی از سموم محیطی یا تجمع پروتئین سمی باشد؛ این بیماری هرگز به عنوان یک بیماری عروقی شناخته نشده است.
موسا میگوید: طبق اطلاعات ما، این اولین مطالعهای است که نشان میدهد سد خونی مغزی بدن به طور بالقوه هدفی برای درمان بیماری پارکینسون ارائه میکند. کار زیادی باقی مانده است که باید انجام شود، اما فقط دانستن اینکه سیستم عروقی مغز بیمار نقش مهمی در پیشرفت بیماری ایفا می کند، یک کشف بسیار امیدوارکننده است.