پروتئین سویا تولید کلسترول LDL را مسدود می کند و خطر بیماری های متابولیک را کاهش می دهد

دانشمندان در یک مطالعه اخیر دریافتند پروتئین موجود در سویا از تولید آنزیم کبدی که در متابولیسم تری گلیسیرید و لیپوپروتئین با چگالی کم نقش دارد جلوگیری می کند.

الویرا دی مژیا، استاد علوم غذایی و تغذیه انسان در دانشگاه علوم غذایی گفت: مصرف آرد سویا غنی از پروتئین B-conglycinin می تواند سطح کلسترول LDL را کاهش دهد و خطر ابتلا به بیماری های متابولیک مانند تصلب شرایین و بیماری کبد چرب را کاهش دهد. Illinois Urbana-Champaign و نویسنده مسئول این مطالعه.

منتشر شده در مجله آنتی اکسیدان هااین مطالعه توسط Neal A. Bringe، دانشمند مواد غذایی با شرکت Benson Hill نوشته شده است. و Miguel Rebollo Hernanz، که در زمان تحقیق یک محقق مدعو در U. of I بود. Rebollo Hernanz اولین نویسنده مقاله است.

دانشمندان مدت‌هاست که از خواص دانه‌های سویا در کاهش کلسترول و اثرات تنظیم‌کننده چربی می‌دانند، و پروژه کنونی دو پروتئین سویا را که تصور می‌شود مسئول این نتایج هستند، یعنی گلیسینین و B-conglycinin، مورد بررسی قرار داد و دریافت که دومی بسیار مهم است.

د مجیا گفت: همانطور که ما فرض کردیم، اثرات سویا بر متابولیسم کلسترول نه تنها با غلظت و ترکیب پروتئین آنها مرتبط است، بلکه با پپتیدهای تعبیه شده در آنها که در طول هضم گوارشی آزاد می شوند، مرتبط است.

این تیم 19 نوع سویا را که هر کدام حاوی نسبت‌های متفاوتی از این دو پروتئین بودند، چربی‌زدایی کردند و به آرد تبدیل کردند. نسبت گلیسینین در این واریته ها بین 22 تا 60 درصد بود در حالی که نسبت ب-کونگلیسینین بین 22 تا 52 درصد بود.

دی میجیا گفت که با استفاده از شبیه‌سازی فرآیند گوارش انسان که توسط مطالعات دیگر تایید شده است، این تیم به‌طور متوالی آرد سویای بدون چربی را با مایعات و آنزیم‌های مختلف مخلوط کردند تا مراحل هضم دهان، معده، روده و کولون را تقلید کنند.

بر اساس این مطالعه، آنها 13 پپتید فعال زیستی تولید شده در طول هضم را شناسایی کردند که بیشتر آنها از گلیسینین و B-conglycinin به دست آمده بودند.

در آزمایش ظرفیت مواد هضم شده برای مهار فعالیت HMGCR، پروتئینی که سرعت سنتز کلسترول را کنترل می کند، محققان دریافتند که خواص بازدارندگی آنها 2 تا 7 برابر کمتر از سیمواستاتین است، داروی محبوبی که برای درمان بیماری های بالا استفاده می شود. سطح کلسترول LDL و چربی در خون که به عنوان کنترل در این مطالعه استفاده شد.

پس از طبقه‌بندی گونه‌های سویا بر اساس ترکیب گلیسینین و B-conglycinin و خواص بازدارندگی HMGCR، تیم پنج گونه را برای تجزیه و تحلیل بیشتر انتخاب کرد.

د مجیا گفت: «ما با سلول‌هایی شروع کردیم که قبلاً در معرض اسیدهای چرب قرار داشتند تا بیماری کبد چرب را تقلید کنند و سعی کردیم نقش پروتئین‌های سویا هضم شده را درک کنیم.

ما چندین پارامتر مرتبط با متابولیسم کلسترول و لیپید و نشانگرهای مختلف دیگر – پروتئین ها و آنزیم ها – را که بر متابولیسم لیپید تأثیر مثبت یا منفی دارند، اندازه گیری کردیم.

دی میجیا گفت که این نشانگرها شامل HMGCR و آنژیوپویتین 3 است، پروتئینی که عمدتاً توسط کبد ترشح می‌شود و تعدیل‌کننده مهم متابولیسم لیپید است.

ANGPTL3 آنزیم‌های دخیل در متابولیسم تری گلیسیرید، کلسترول LDL و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا را مهار می‌کند که در مقابل شهرت LDL به عنوان «کلسترول بد» گاهی اوقات «کلسترول خوب» نامیده می‌شود. بر اساس این مطالعه، هر دو HMGCR و ANGPTL3 در بیماری کبد چرب بیش از حد بیان می شوند.

دی مجیا گفت که ترشح ANGPTL3 پس از قرار گرفتن سلول های کبد در معرض اسیدهای چرب بیش از سه برابر شد. با این حال، این تیم دریافت که پپتیدهای سه گونه از گونه های سویا هضم شده ترشح ANGPTL3 را به میزان 41 تا 81 درصد در ارتباط با نسبت گلیسینین و B-conglycinin کاهش می دهند.

اگرچه اسیدهای چرب جذب سلول‌های کبدی کلسترول LDL را بیش از یک سوم کاهش دادند، اما هضم‌های سویا با مهار بیان یک پروتئین، این را معکوس کردند. هضم ها جذب سلول ها از LDL را 25 تا 92 درصد افزایش دادند، بسته به نوع سویا و نسبت گلیسینین و B-conglycinin آن.

دی میجیا گفت: «یکی از عوامل خطر کلیدی تصلب شرایین، کلسترول LDL اکسید شده است؛ بنابراین، ما اثرات پیشگیرانه هضم سویا را در هشت غلظت مختلف بررسی کردیم. هر یک از آنها نرخ اکسیداسیون LDL را به روشی وابسته به دوز کاهش دادند و از تشکیل محصولات اکسیداسیون اولیه و دیررس مرتبط با بیماری جلوگیری کردند.

این تیم دریافتند که غلظت های بیشتر B-conglycinin در هضم ها با کاهش بیشتر در LDL اکسید شده، کلسترول استریفیه، تری گلیسیرید و HMGCR در پلاسما مرتبط است.

د مجیا گفت: «پپتیدهای هضم شده سویا توانستند تجمع چربی را 50 تا 70 درصد کاهش دهند و این بسیار مهم است. “این قابل مقایسه با استاتین بود که آن را تا 60% کاهش داد. ما همچنین به وضوح نشانگرهای مختلفی را دیدیم که تحت تاثیر آنزیم های کلیدی تنظیم کننده لیپوژنز کبدی بودند – ایجاد کبد چرب.”

دی میجیا گفت که ANGPTL3 یک نشانگر مهم است، زیرا سطوح در گردش آن با نارسایی کبدی و التهاب نسبتاً بالایی همراه است. “نقش ما به عنوان دانشمندان مواد غذایی یافتن ترکیبات زیست فعالی است که می توانند این را در پلاسما تنظیم کنند. اندازه گیری آن برای جلوگیری از افزایش چربی خون و تصلب شرایین آسان است.”

تحقیقات کنونی این تیم، به رهبری محقق فوق دکتری، اریک دامیان کاستاندا-ریس و دانشجوی دکترا، جنیفر کوسوما، ظرفیت ضد التهابی گونه‌های منتخب سویا را بر اساس ترکیب پروتئینی آن‌ها مقایسه می‌کند.