بزرگترین مطالعه ژنتیکی آلزایمر تا به امروز شواهد قانع کننده ای را ارائه کرده است که این بیماری را با اختلال در سیستم ایمنی مغز مرتبط می کند.
این مطالعه با استفاده از ژنوم 100000 فرد مبتلا به آلزایمر و 600000 فرد سالم، 75 ژن مرتبط با افزایش خطر ابتلا به این بیماری را شناسایی کرد، از جمله 42 ژن که قبلاً دخیل نبودند.
یافته‌ها نشان می‌دهد که انحطاط در مغز بیماران زوال عقل می‌تواند با فعالیت «بیش از حد تهاجمی» در سلول‌های ایمنی مغز، به نام میکروگلیا، تحریک شود.
پروفسور جولی ویلیامز، مدیر مؤسسه تحقیقاتی زوال عقل بریتانیا در دانشگاه کاردیف و یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت که این یافته ها می تواند به تقویت مجدد تلاش ها برای یافتن یک درمان موثر کمک کند.
او گفت: “این یک سرنخ بزرگ برای آنچه که اشتباه پیش می رود است.” «هشت یا نه سال پیش ما روی سیستم ایمنی کار نمی‌کردیم. ژنتیک ما را دوباره متمرکز کرده است.»
این مطالعه، که بزرگترین در نوع خود تا به امروز است، همچنین به دانشمندان اجازه داد تا یک امتیاز خطر ژنتیکی ابداع کنند که می‌تواند پیش‌بینی کند که کدام یک از بیماران مبتلا به اختلال شناختی در عرض سه سال پس از اولین بروز علائم، به آلزایمر مبتلا می‌شوند.
این امتیاز در حال حاضر برای استفاده بالینی در نظر گرفته نشده است، اما می‌تواند هنگام استخدام افراد برای آزمایش‌های بالینی داروهایی با هدف درمان بیماری در مراحل اولیه استفاده شود.
بیماری آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل است که بیش از 850000 نفر را در بریتانیا تحت تاثیر قرار می دهد. با وجود بار عظیم این بیماری، در دو دهه گذشته هیچ داروی جدیدی برای آن وجود نداشته است، به استثنای Aducanumab که مجوز بحث برانگیز در ایالات متحده دارد اما در اروپا و بریتانیا در دسترس نیست.
تحقیقات قبلی نشان داده است که در حالی که عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، ورزش و رژیم غذایی بر خطر ابتلا به آلزایمر تأثیر می‌گذارند، 60 تا 80 درصد از خطر ابتلا به بیماری بر اساس ژنتیک است. با این حال، ویلیامز گفت، توسعه دارو به شدت تحت تأثیر مطالعه خانواده‌هایی با جهش‌های ژنتیکی نادر است که باعث شروع زودهنگام آلزایمر می‌شوند.
آخرین کار مجموعه‌های مختلف ژن‌هایی را که در اشکال رایج‌تر آلزایمر دیده می‌شود، از جمله نقش سیستم ایمنی را برجسته می‌کند. «اگر [at the outset] ویلیامز گفت: ما ژنتیک بیماری های رایج را دیده بودیم، می گفتیم که این یک بیماری ایمنی است. “این همان بیماری نیست.”
ژن‌های خطر برجسته‌شده در این مطالعه شامل ژن‌هایی می‌شوند که بر میزان کارآمدی سلول‌های ایمنی مغز، میکروگلیاها، پاکسازی بافت‌های آسیب دیده تأثیر می‌گذارند. در افراد در معرض خطر، به نظر می رسید که این سلول های خانه دار بیش از حد تهاجمی عمل می کنند.
الگوی مشابهی برای ژن‌هایی یافت شد که کنترل می‌کنند سیناپس‌ها، که نورون‌ها را به هم متصل می‌کنند، سیگنال «مرا بخور» را هنگام مضطرب ارسال می‌کنند. به نظر می‌رسد که انواع پرخطر آستانه سیناپس‌هایی را که سیگنال‌های ناراحتی را ارسال می‌کنند، پایین می‌آورند و باعث می‌شوند مغز با سرعت بیشتری اتصالات را پاک کند.
“ویلیامز گفت: من بسیار خوشبین هستم که درمان هایی وجود دارد که برای برخی از سیستم هایی که ما به آنها نگاه می کنیم کارساز باشد.
این یافته ها که در مجله Nature Genetics منتشر شده است، با نتایج قبلی که به نقش سیستم ایمنی اشاره می کند، مطابقت دارد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به دیابت، که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد، به طور قابل توجهی در معرض خطر بیشتری قرار دارند و هنگامی که زوال عقل تشخیص داده شد، عفونت ها می توانند باعث کاهش سریع شناختی شوند.
دکتر سوزان کوههاس، مدیر تحقیقات آلزایمر تحقیقات بریتانیا، گفت: «ایجاد فهرست گسترده ای از ژن های خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مانند کنار هم قرار دادن قطعات لبه یک پازل است، و در حالی که این کار تصویر کاملی را به ما ارائه نمی دهد. این یک چارچوب ارزشمند برای تحولات آینده فراهم می کند. با این حال، این تحقیق همچنین به ما می گوید که آلزایمر چقدر پیچیده است، با چندین مکانیسم مختلف که در ایجاد این بیماری نقش دارند.
پروفسور تارا اسپایر جونز، معاون مرکز علوم اکتشافی مغز در دانشگاه ادینبورگ، که در این کار دخالتی نداشت، گفت که یافته‌ها برای این حوزه مهم هستند. او گفت: “ژن های جدید نکاتی را در مورد چرایی ابتلای افراد به آلزایمر ارائه می دهند که در مطالعات آینده برای درک بهتر این بیماری و توسعه درمان ها پیگیری خواهد شد.”